Σάββατο 1 Φεβρουαρίου 2025

Ἡ Ναυπήγησις τῆς Ἀργοῦ καὶ ὁ Ῥόλος τῆς Ἀθηνᾶς

                                       





Ἀργῶ. Το ἀρχαίο διαστημόπλοιο

 Σήμερα παρὰ τίς ἀντίρρησις κάποιων μελετιτῶν - εἶναι σχεδόν βέβαιο πῶς ἡ ἐκστρατεία αὐτὴ δὲν ὑπάγεται στὴ σφαῖρα τῆς μυθολογίας ἀλλά ὑπῆρξε πραγματικότητα ἀποτείνοντας ἕνα τόλμημα ἄξιο θαυμασμοῦ .

Η ἀρχαία ἑλληνική μυθολογία δὲν ἀποτελεῖται ἀπὸ μυθεύματα, ἀλλὰ περιέχει πραγματικά γεγονότα τα ὁποῖα σήμερα, ὑστέρα ἀπὸ τα τεχνολογικά ἐπιτεύγματα των τελευταίων δεκαετιῶν, γίνονται κατανοητά καί παίρνουν τις ἀληθινές τους διαστάσεις.

Τυπικό παράδειγμα αὐτοῦ του τρόπου ἀποκρυπτογράφησης της ἀρχαίας φιλελληνικός μυθολογίας ἀποτελεῖ ἤ Ἀργῶ, ποῦ, ὅπως ἀναφέρεται στή Μυθολογία, ἦταν ἕνα πλοῖο. 
Ὅμως, ὅπως θά διαφανεῖ ἀπό τα στοιχεῖα ποῦ θά παρατεθοῦν παρακάτω, ἤ Ἀργῶ οὐσιαστικά ἦταν ἕνα διαστημόπλοιο.

Η Ἀθηνᾶ ἐκπονεῖ τα σχέδια γιά την κατασκευή της Ἀργοὺς καί ἐπιβλέπει καί βοηθάει στὴν κατασκευή της ἀπὸ τον Ἀργό, ἐπέβλεψε ἡ θεὰ Ἀθηνᾷ, ἡ θεὰ τῆς τεχνολογίας .
 Οἱ ἀλάνθαστες ὑποδείξεις της , καλὸς καὶ ἄγρυπνοι ἐπιβλέψη της συντέλεσαν στὴν κατασκευή ἑνὸς τέλειου καραβιοῦ.
 <<Νῆα μὲν σὺν οἱ πρόσθεν ἔτι κλείουσιν ἀοιδοὶ Ἄργον Ἀθηναίης καμέειν ὑποθυμοσύνησιν  >>               ( δηλαδή ὅπως μᾶς λένε οἱ ἀρχαῖοι ἀοιδοί τὸ πλοῖο κατασκευάστηκε ἀπὸ τὸν Ἄργο μὲ της συμβουλές καὶ τὴ ἐπιτήρηση τῆς θεᾶς Ἀθηνὰς ).



 Τὸ ὑλικό ἀπ΄ τὸ ὁποῖο κατασκευάστηκε ἡ Ἀργῶ - σύμφωνα μὲ τὴν ἐπικρατέστερη .ἄποψη - ἦταν τὸ ἐκλεκτό ξύλο τῆς πεύκης (πίτυς ) , ποῦ συναντᾶται στῆ περιοχή τοῦ Πηλίου . Εἶναι τὸ ξύλο ποῦ τῆς ἔδωσε καὶ τὴν προσωνυμία <<Πηλιάδα >> Ἀργῶ. Πρόκειται γιὰ ξύλο ἀνθεκτικό καὶ στὸ νερὸ καὶ στὴ φωτιά, ποῦ ἀποτελεῖ ἕνα ἀπ΄ τὰ ἀκριβότερα εἴδη ξυλείας .                     

 Εἶναι τὸ σημερινὸ ξύλο πιτς πάιν, ἀπ΄ τὸ ὁποῖο εἶχαν κατασκευαστή ἀργότερα χιλιάδες ἑλληνικὲς τριήρεις ποῦ μεγαλούργησαν στίς ναυμαχίες . 

 Ἡ θεὰ ἦταν ἐκείνη ποῦ /ἔβαλε τὴν τελευταία πινελιά στὴν κατασκευή τοῦ πλοίου . 

 Ὅταν οἱ ἐργασίες τελείωσαν, πρόσθεσε στὴν πλώρη του ἕνα κομμάτι ξύλο , τὸ << φωνῆεν >> ξύλο , ποῦ τὸ εἶχε φέρει ἀπ΄ τὴν ἱερὴ βελανιδιὰ τῆς Δωδώνης . Τὸ ξύλο αὐτὸ ἔδωσε στὴν Ἀργῶ ἀνθρώπινη λαλιά καὶ προφητική ἱκανότητα μετατρέποντας τὸ κατὰ τὰ ἄλλα φυσιολογικὸ πλοῖο σὲ πλοῖο μὲ ὑπερφυσικές δυνατότητες . Εἶναι χαρακτηριστικὰ τὰ ἐπίθετα ποῦ ἀποδίδονται στὴν Ἀργῶ σχετικὰ μὲ τήν ἱκανότητα της νὰ μιλᾶ. Ὁ Καλίμαχος τὴν ἀποκαλεῖ << φωνήεσσα >> , ὁ Λυσίμαχος << λάληθρο >>.

 Τὸ πλοῖο της Ἀργοῦς κατασκευάστηκε στὶς Παγασές ἡ στὴν εὐρύτερη περιοχὴ τῆς Μαγνησίας κοντά στὸ λόφο Γορίτσα στὸ Βόλο . Τὸ ὄνομα μάλιστα << Παγασές >> λέγεται πῶς προέρχεται ἀπ΄ τὸ γεγονός τῆς ναυπήγησης τοῦ πλοίου τῆς Ἀργοῦς στὸ τόπο αὐτὸ, καθότι τὸ ρῆμα << πήγνυμι >> σημαίνει σκαρώνω καράβι. 

Σὲ μία περιοχῇ, ὅπου παράξενα γεγονότα λαμβάνουν χώρα, γιὰ τὰ ὁποῖα ἐπιστημονική ἐξήγηση δὲ ἔχει δοθεῖ. 



 Ἀνεξήγητες ἐμφανίσεις    ἱπτάμενον ἀντικειμένων ,

 Ἀνεξήγητες ἐξαφανίσεις ἀνθρώπων εἶναι κάποια ἀπ΄ αὐτὰ τὰ γεγονότα ποῦ καθιστοῦν μυστηριώδη τὴ περιοχή. 

      Τὰ περισσότερο ἀξιοπερίεργο εἶναι στὸ λόφο τῶν Παγασῶν μὲ τὰ ἔντονα μαγνητικὰ πεδία,

  ἔχη ἀνακαλυφθεῖ ἕνα κτίσμα τὸ ὁποῖο φέρει δύο ἀνάστροφα ἔψιλον ἑνωμένα στὴ μέση μὲ μία ὁριζόντια γραμμή , τὴν ὁποῖα διαπερνᾶ μία ἄλλη κάθετη γραμμὴ . Πρόκειται γιὰ κάτι τυχαῖο ἡ σχετίζεται μὲ σύμβολα , ποῦ παρατηρήθηκαν σὲ σύγχρονα UFO;

Αὐτὸ το σύμβολο δέν εἶναι τυχαῖο, γιατί, σύμφωνα με μαρτυρίες ἀπὸ διαφορετικά σημεῖα του πλανήτη μας, αὐτὸ το σύμβολο ὑπάρχει πάνω σε σύγχρονα UFO.'

 Η τελευταία ἀναφορὰ σχετικά με αὐτὸ το σύμβολο προέρχεται ἀπὸ τὴ Ρωσία στίς 27/9/1989 καί μεταδόθηκε ἀπὸ ἐπίσημο πρακτορεῖο εἰδήσεων το γνωστό ἀμερικανικό τηλεοπτικό κανάλι CΝΝ κι ἀναφέρθηκε μετέπειτα σε ἔγκυρα ἐρευνητικά περιοδικά ὅτι αὐτὸ το UFO εἶχε στή μία πλευρά του ἕνα ἔμβλημα, το ὁποῖο, ὅπως το περιέγραφαν, ἦταν ὅμοιο μ' ἐκεῖνο  τῶν Παγασῶν.



Ἡ ἐξωγήινη καταγωγή της Ἀθηνᾶς κρυπτογραφεῖται στόν παρακάτω μῦθο, ὁ ὁποίος δέν εἶναι εὐρύτατα γνωστός καὶ προέρχεται ἀπὸ την Κρήτη.

Σύμφωνα λοιπόν με αὐτὸν το μῦθο, ὁ Δίας χτύπησε ἕνα σύννεφο ἀπὸ το ὁποῖο ἐξῆλθε ἤ Ἀθηνᾶ.

 Ὅμως, σήμερα, ἔπειτα ἀπὸ ἔρευνες πενήντα ἐτῶν κι ἀπὸ ἀναφορές ἀνθρώπων οἱ οποίοι παρέστησαν μάρτυρες θεάσεων UFO, γνωρίζουμε ὅτι ἕνας ἀπὸ τους τύπους των UFO εἶναι αὐτὸς ποῦ ἔχη μορφή σύννεφου.
Εἶναι ἀξιοσημείωτο ὅτι ὁ Λυγκέας, ὅπως οἱ γονεῖς του κι ὁ ἀδελφὸς του, εἶχε μυηθεῖ στα Ἐλευσίνια Μυστήρια, τα ὁποῖα οὐσιαστικά παρεῖχαν ἀνεκτίμητες γνώσεις, τις ὁποῖες δέν ἔπρεπε νά ξέρουν οἱ ἁπλοῖ ἄνθρωποι.
 Πιστεύετε ὅτι ἕνα μέρος αὐτῶν των γνώσεων ἀφοροῦσε καὶ ἀνωτέρα τεχνολογικά ἐπιτεύγματα ποῦ ἐκείνη την ἐποχῆ θὰ τα θεωρούσανε μαγικά. 
Ἑπομένως, ὁ Λυγκέας θὰ χρησιμοποιοῦσε κάποια συσκευή, ἡ ὁποῖα με τις εἰδικές ἀκτῖνες ποῦ διέθετε μποροῦσε νά εἰσχωρεῖ παντοῦ καί νά βλέπει τα πάντα, ὅπως σήμερα διαθέτουμε τις ἀκτῖνες Χ γιά νά ἀκτινογραφούμε το ἀνθρώπινο σῶμα.
Ἐπίσης, συμμετεῖχε ὁ θεϊκός Ὀρφέας, ὁ ὁποῖος γοήτευσε με τὴ λύρα του ἀκόμα καὶ τα τέρατα του Ἄδη (ὅπου εἶχε κατεβεῖ, γιὰ νὰ φέρει πίσω την ἀγαπημένη του σύζυγο Εὐρυδίκη) καθώς καὶ τούς χθόνιους θεούς. Εἶναι ἀξιοσημείωτο πῶς, ὅταν κόλλησε στή Γῆ ἡ Ἀργῶ, ὁ Ὀρφέας ἔπαιξε τὴ λύρα του καὶ με παλμικές κινήσεις ποῦ προκαλοῦσε, μετέβαλε τὴ μοριακή δομή της Ἀργοὺς, με ἀποτέλεσμα νὰ μειώνεται το βάρος της καὶ νὰ καθίσταται ἱκανὴ νὰ ὑπερνικήσει τὴ δύναμη της βαρύτητας.


Κατασκευαστὴς τοῦ πλοίου ἀναφέρεται ὁ ἀρχιτέκτονας Ἄργος στὸ ὁποῖο ὁ Πελίας εἶχε δώσει ὁδηγίες νὰ προβεῖ στὴν κατασκευὴ ἑνὸς πλοίου. Ὁ Ἄργος ὅμως παρακούοντας τίς ὁδηγίες τοῦ Πελία , κατασκεύασε ἕνα καράβι τέλειο

Το τελευταῖο κομμάτι πού τοποθετήθηκε πάνω στὴν Ἀργῶ ἦταν ἕνα ξύλο ποὺ ἔφερε ἡ Ἀθηνᾶ ἀπὸ τὴ Δωδώνη, το ὁποῖο «μιλοῦσε» κι ὁδηγοῦσε τους Ἀργοναῦτες στή σωστή πορεία.
 Ὅπως γράφει ὁ ἀρχαῖος συγγραφέας Ἀπολλώνιος ὁ Ρόδιος σιο ἔργο του Ἀργοναυτικά, «στὴν πλώρη της Ἀργοὺς ἔβαλε ἡ Ἀθηνᾶ ἕνα ξύλο ἀπὸ δρῦ της Δωδώνης, το ὁποῖο μιλοῦσε ἀνθρώπινα».

Η Ἀργῶ «φώναξε» καὶ εἶπε ὅτι δὲν μπορεῖ νὰ κρατήσει ἄλλο το βάρος του Ἡρακλῆ. 
Αὐτό το «κυβερνητικό» ξύλο ὄχι μόνο μιλοῦσε, ἀλλὰ ἔδινε καὶ διάφορες ἐντολὲς στοὺς Ἀργοναῦτες.

 




Σχετικά με το σχῆμα της Ἀργοὺς, ὅπως διαφαίνεται ἀπό τους παρακάτω στίχους, ἦταν κυρτό κι ἀπὸ τα δύο μέρη καὶ ἐξωτερικά εἶχε ἕνα «τοίχωμα» το ὁποῖο ἔπρεπε νὰ περάσουν οἱ Ἀργοναῦτες, γιὰ νὰ εἰσέλθουν στὸ ἐσωτερικό του πλοίου ποῦ ἦταν κοῖλο·. «Οὔτε ὑπάρχει λιμάνι ὡς καταφύγιο των ἀμφικύρτων πλοίων» (Ὀρφικά, στ. 1188-1217). «Ἀφοῦ ἐβάδιζαν ὑπεράνω ἀπὸ το τοίχωμα του πλοίου» (Ὀρφικά, στ. 612-642), «ταχέως ἔπειτα οἱ Μινύαι εἰσῆλθαν ἔνοπλοι εἰς το κοῖλον» (Ὀρφικά, στ. 500-528).

Οἱ πιὸ γνωστοί κυβερνῆτες της Ἀργούς ἦταν ὁ Ἡρακλῆς, ὁ Ἱάσονας, ὁ Ἀργὸς, ὁ Τίφυς, ὁ Αγκαίος, ὁ Κάναπος.

Το πλήρωμα της Ἀργοὺς ἦταν ἐπίλεκτο, ἀφοῦ συμμετεῖχαν σε αὐτὸ ἡμίθεοι καὶ ἥρωες, ἀπὸ τους ὁποίους ὁρισμένοι εἶχαν θεϊκές ἱκανότητες. Ἐνδεικτικά ἀναφέρω τον Γλυκέα, γιὰ τον ὁποῖο ὁ Ὀρφέας ἀναφέρει στὰ Ἀργοναυτικά τα παρακάτω: «Ο Λυγίσας, μόνος αὐτὸς ἀπ' ὅλους τους ἀνθρώπους, ἔβλεπε με μάτια διαπεραστικά τα πλέον ἀπομακρυσμένα βάθη του αἰθέρα καί της θάλασσας καί τα βάραθρα του Πλούτωνα ποῦ ζεῖ κάτω ἀπὸ τή Γῆ».

Ἀλλὰ ἐπίλεκτα μέλη της Ἀργοὺς ἦταν ὁ Καλάις καὶ ὁ Ζήτης, οἱ ὁποῖοι εἶχαν την ἱκανότητα νὰ πετοῦν με τα ὑποπόδια ποῦ φοροῦσαν (καὶ προφανῶς ἦταν πτητικές μηχανές). 
Ἐδῶ ὑπενθυμίζουμε την πτητική μηχανή jatpac ποῦ χρησιμοποιοῦν εἰδικοί Ἀμερικανοί κομάντος. Ἀκόμα συμμετεῖχαν οἱ Διόσκουροι, δηλαδή ὁ Κάσιορας καὶ ὁ Πολυδεύκης, οἱ ὁποῖοι ἦταν γιοὶ του Δία καὶ της Λήδας, καὶ εἶχαν κι αὐτοὶ την ἱκανότητα νὰ πετᾶνε. 
Ἐπίσης, ὁ Ἀγκαίος γνώριζε τις πορεῖες των ἄστρων στὸν οὐρανὸ καὶ τις τροχιές των πλανητῶν.


 Ὅταν τὸ καράβι ἐπέστρεψε στὴν Ἑλλάδα μετὰ τὴ δολοφονία τοῦ Ἄψυρτου , τοῦ γιοῦ τοῦ Αἰήτη , ἀπ΄ τὴν Μήδεια καὶ τὸν Ἰάσονα , κάπου κοντὰ στὴν Ἤπειρο 
 Η Ἀργῶ μίλησε καὶ εἰπέ στούς Ἀργοναῦτες ὅτι δὲν θὰ σταματήσει ἡ ὀργὴ του Δία γιὰ το φόνο του Ἀψΰρτου, του ἀδελφοῦ της Μήδειας τόν ὁποῖο κομμάτιασε ἡ ἴδια καὶ πετοῦσε τα κομμάτια του στή θάλασσα γιὰ νὰ καθυστερήσει την καταδίωξη του πατέρα της,  
καὶ συμβούλεψε τοὺς Ἀργοναῦτες πῶς ἔπρεπε νὰ πᾶνε στὴν Κίρκη γιὰ νὰ ἐξαγνίσει τὸ κακὸ ἀπ΄ τή δολοφονία τοῦ Ἄψυρτου, ποῦ εἶχε προκαλέσει τὴν ὀργὴ τοῦ Δία . 
 Πράγματι , οἱ Ἀργοναῦτες καὶ πάλι ὑπάκουσαν τὴ θεϊκὴ φωνή , ποῦ ἔβγαινε μέσα άπ τὸ << λάλον ξύλον >> καὶ ξεκίνησαν γιὰ τὸ νησί τῆς Κίρκης .


Ἀλλά καὶ οἱ Ἀργοναῦτες μιλοῦσαν μαζί της, ὅπως ὁ Ὀρφέας, ὁ ὁποῖος της λέει:    «Καὶ τώρα, Ἀργῶ, ἄκουσε τὴ δική μου φωνή ὅπως την ἄκουσες προηγουμένως». Σε μία ἄλλη περίπτωση ἀναφέρεται ὅτι μίλησε ἤ Ἀργῶ καὶ εἶπε τα παρακάτω:

«Ω, ἐγὼ ἦ δυστυχισμένη, μακάρι νὰ εἶχα συντριβεῖ καὶ καταστραφεῖ σιις Κυανές Πέτρες καὶ στὴν τρικυμία του Εὐξείνου Πόντου. Παρά πού τώρα ἄδοξη μεταφέρω την πασίγνωστη ἄγνοια των βασιλέων. Ἐπειδὴ τώρα ἡ αἰώνια Ερινύα μας παρακολουθεῖ ἀπὸ πίσω ὡς τιμωρούς του συγγενικοῦ αἵματος του ἀποθανόντος Ἀψύρτου. Ἐπέρχεται δὲ ἡ μία συμφορά πάνω στὴν ἄλλη. Διότι τώρα 8α κινδυνεύσω νὰ περιέλθω σε ἀθλία κι ὀδυνηρή δυστυχία, ἐάν πλησιάσω στίς Ιερνίδες Νήσους, ἐάν βεβαίως, ἀφοῦ παρακάμψετε τα Ἱερὰ Ἀκρωτήρια, δὲ φδάσειε στὸν κόλπο ἐσωτερικά της ξηράς καὶ της ἀπέραντης θάλασσας, κι ἐγὼ φθάσω ἔξω στὸ Ἀτλαντικό Πέλαγος. Ἀφοῦ εἶπε (ἡ Ἀργῶ) αὐτὰ, σταμάτησε νὰ μιλᾶ...» (στ. 1160-1188).

 Τὶ ἦταν ὅμως αὐτὸ τὸ περίεργο ξύλο, αὐτὸ τὸ μηχάνημα, ποῦ ἔδινε λαλιά στὴν πανέξυπνη Ἀργῶ . Μήπως “ θεὰ τῆς τεχνολογίας εἶχε ἐφοδιάση τὸ καράβι μὲ κάποιο εἶδος πυξίδας , ποῦ τὸν προσανατολισμό καὶ προειδοποιοῦσε γιὰ τούς κινδύνους .         Ἦταν ὁ θεός ποῦ μιλοῦσε με τὶ φωνή τοῦ καραβιοῦ;                Ἦταν ἕνα εἶδος ἀσύρματης ἐπικοινωνίας μεταξύ τῶν Ἀργοναύτων καὶ τῆς Ἀθηνᾶς ἡ ἄλλον θεὸν τοῦ Ὀλύμπου, ποῦ τούς καθοδηγοῦσαν ὅταν βρίσκονταν σὲ δύσκολη θέση, σὰν τὸ σημερινὸ ραντάρ ; Μήπως τὸ βουνὸ τοῦ Ὀλύμπου ἀποτελοῦσε ἕνα εἶδος πύργου ἐλέγχου;

Η ἄποψη ὅτι ἡ Ἀργῶ ἦταν διαστημόπλοιο τεκμηριώνεται περισσότερο ἀπὸ τους παρακάτω στίχους ποῦ οὐσιαστικά ἀναφέρουν ὅτι «πετοῦσε»:   «Οἱ Ἄλπεις ἔχουν ἐκτεταμένη αἰχμήν, ἐπικάθηται δὲ πάντοτε ἐκεῖ ὁμίχλη. Ἀπὸ δῶ ξεκινήσαντες βιαστικά...» (Ὀρφικά, στίχοι 1131-1136). «Τοῦτον, τον Κάνθο τον Αβαντιώτη κατενίκησεν ἡ μοῖρα, καὶ ἡ ἀνάγκη του ἐπέβαλε νὰ ἀποθάνει ὑπεράνω (πάνω ἀπὸ) της Λιβύης» (Ὀρφικά, στίχοι 118-131).





 Επρόκειτο γιὰ ἕνα καράβι ποῦ ἔπλεε μὲ καταπληκτική , μᾶλλον θεϊκή , ὁρμὴ καὶ ταχύτητα . Ἐξάλλου τὸ ὄνομα της – σύμφωνα μὲ πολλούς μελετητές - προέρχεται ἀπ΄ αὐτὸ ἀκριβὸς τὸ γεγονός τῆς ἀστραπιαίας ταχύτητας . << Ἄργως >> στὴ ἀρχαιότητα σήμαινε λευκὸς καὶ συγχρόνως ταχύς γρήγορος .

Ἡ Ἀργῶ ὅμως δὲν ἔπλεε μόνο σὰν καράβι ποῦ ἦταν, ἀλλὰ εἶχε τὴν ἱκανότητα νὰ πετᾶ! Στὰ ὀρφικὰ << Ἀργοναυτικά >> ἀναφέρεται : << Οἱ Ἄλπεις ἔχουν ἐκτεταμένες αἰχμές , ἐπικάθεται δὲ πάντοτε ὁμίχλη >>. Ἀπὸ ἐδῶ, ἀφοῦ ξεκίνησαν βιαστικὰ ...>> Σὰν τόπος ἀναχώρησης της λοιπόν ἀναφέρονται τὰ βουνὰ τῶν Ἄλπεων καὶ ὄχι κάποιο λιμάνι.         Κατὰ παραγγελία τῆς Ἀθηνᾶς τὸ καράβι ἀνυψώθηκε βιαστικά ; << Παλλάδος ἐννεσίησιν ἀνηέρθη, δὲ μᾶλ΄ ὥκα >>

Ἡ Ἀργὼ, ποὺ διέσχισε θάλασσες καὶ ὠκεανούς, γίνεται ὁ ἀιώνιος ὁδηγὸς τῆς ἀνθρωπότητος πρὸς τὴν ἀναζήτησιν τοῦ ἀκατόρθωτου


Παρασκευή 24 Ιανουαρίου 2025

Οἱ Ἐρινύες τῆς Ἑλληνικῆς μυθολογίας Ἐρινύες: Οἱ Ἐπίκουροι τῆς Δίκης

 Ἐρινύες: Οἱ Ἐπίκουροι τῆς Δίκης




 Οἱ Ἐρινύες, γνωστές και ως Furies, είναι εμβληματικές θεότητες της Ἑλληνικῆς μυθολογίας. Συμβολίζουν την εκδίκηση και την δικαιοσύνη. Οι Ἐρινύες καταδιώκουν εκείνους που διαπράττουν εγκλήματα, κυρίως κατά των οικογενειακών τους μελών. Η παρουσία τους στην ελληνική παράδοση είναι ισχυρή και αναγνωρίσιμη.
Σε αυτήν την ανάρτηση,
θα εξερευνήσουμε την προέλευση, τους μύθους και τη σημασία τους. Ας ανακαλύψουμε τον κόσμο των Ἐρινυών και τη συμβολική τους βαρύτητα στην αρχαία Ελλάδα.


Οἱ Ἐρινύες στὴν Ἑλληνικὴ μυθολογία ἦταν μυθικὲς χθόνιες θεότητες ποὺ κυνηγοῦσαν ὅσους εἶχαν διαπράξει ἐγκλήματα κατὰ τῆς φυσικὴ καὶ ἠθικῆς τάξης τῶν πραγμάτων. Ἐπίσης εἶναι γνωστὲς καὶ ὡς Εὐμενίδες, δίνοντάς ἔτσι τὸ ὄνομά τους στὴν τρίτη τραγωδία τῆς τριλογίας Oρέστειας τοῦ Αἰσχύλου. Στὴ συγκεκριμένη τραγωδία, κατατρέχουν τὸν Ὀρέστη, γιὸ τοῦ Ἀγαμέμνονα καὶ τῆς Κλυταιμνήστρας, γιὰ τὸ φόνο τῆς μητέρας του.




Λέγεται κατὰ μὲν τὸν Ἡσίοδο ὅτι οἱ Ἐρινύες γεννήθηκαν ἀπὸ τὸ αἷμα τοῦ Οὐρανοῦ, προκειμένου νὰ ἐκδικηθεῖ ὁ ἴδιος τὸν εὐνουχισμό του ἀπὸ τὸν ἴδιο του τὸ γιὸ τὸν Κρόνο, κατὰ δὲ τὸν Αἰσχύλο ὅτι αὐτὲς ἦταν κόρες τῆς Νύκτας καὶ κατὰ τὸν Σοφοκλῆ κόρες τῆς Γῆς καὶ τοῦ Σκότους, Γιὰ ἄλλους συγγραφεῖς θεωροῦνταν γονεῖς τους ὁ Ἅδης καὶ ἡ Περσεφόνη,
Ὁ ἀριθμός τους δὲν εἶναι ἀκριβής, ὁ Ὅμηρος δὲν γνωρίζει ἀριθμὸ αὐτῶν, ὁ Αἰσχύλος εἰσάγει ὁλόκληρο χορὸ Ἐρινύων, ἀντίθετα ὁ Εὐριπίδης σ΄ ἕνα δρᾶμα του ἀναφέρει τρεῖς, μὲ ὀνόματα ποὺ ἔδωσαν μεταγενέστεροι ὅπως ὁ Βιργίλιος ποὺ ἐπίσης ἀναγνωρίζει τρεῖς:
τὴν Ἀληκτὼ (ἀνθρωπομορφισμὸς τῆς ὀργῆς καὶ μανίας),Η Ἀληκτὼ (Ἀρχαία Ἑλληνικά: Ἀληκτὼ) Σύμφωνα μὲ τὸν Ἡσίοδο, ἦταν ἡ κόρη τῆς Γαίας ποὺ φύτρωσε ἀπὸ τὸ αἷμα ποὺ χύθηκε ἀπὸ τὸν Οὐρανὸ ὅταν ὁ Κρόνος τὸν εὐνούχισε εἶναι ἡ Ἐρινύα μὲ τὴν ἀποστολὴ τῆς τιμωρίας τῶν ἠθικῶν ἐγκλημάτων (ὅπως ὁ θυμός), εἰδικὰ ἂν στρέφονται ἐναντίον ἄλλων ἀνθρώπων.
Ἡ ἐξουσία της εἶναι παρόμοια μὲ τῆς Νέμεσης, μὲ τὴ διαφορὰ ὅτι ἡ ἐξουσία τῆς τελευταίας εἶναι νὰ τιμωρεῖ ἐγκλήματα ἐναντίον των θεῶ ν.
Ἡ Ἀληκτὼ ἀναφέρεται στὴν Αἰνειάδα του Βιργιλίου, καὶ ἐπίσης στὴ Θεία Κωμωδία του Δάντη (Κόλαση) ὡς μία ἀπὸ τὶς τρεῖς Ἐρινύες.Την Ἀληκτώ: αὐτὴ ποὺ τίποτα δὲν τὴν καταπραΰνει, ἀνθρωπομορφισμὸς τῆς ὀργῆς καὶ μανίας.
Ἡ Ἀληκτὼ εἶναι μία ἀπὸ τὶς Ἐρινύες στὴν ἑλληνικὴ μυθολογία.. Εἶναι ἀδελφή της Τισιφόνης καὶ τῆς Μέγαιρας. εἰδικὰ ἂν στρέφονται ἐναντίον ἄλλων ἀνθρώπων.
Ὁ ἀστεροειδὴς 465 Ἀληκτὼ (Alekto), ποὺ ἀνακαλύφθηκε τὸ 1901, πῆρε τὸ ὄνομά του ἀπὸ τὴν Ἐρινύα 

Τὴν Μέγαιρα: ἀνθρωπομορφισμὸς τοῦ μίσους καὶ τοῦ φθόνου.

Συνδέεται μὲ τὴ ζήλεια-φθόνο καὶ τιμωροῦσε ἰδιαίτερα τὴ συζυγικὴ ἀπιστία. Στὴ νεότερη ἐποχὴ ἡ λέξη «μέγαιρα» κατέληξε νὰ σημαίνει κάθε ἀπαίσια καὶ ἀδυσώπητη γυναῖκα, τόσο στὴ νεοελληνική, ὅσο καὶ σὲ ἄλλες γλῶσσες: 
Στὴ σύγχρονη γαλλικὴ (mégère) καὶ πορτογαλικὴ (megera) γλῶσσα ὑποδηλώνει μιὰ ἀντιπαθητική, φθονερὴ ἢ ἀξιοπεριφρόνητη γυναῖκα, ἐνῷ ἡ ἰταλικὴ λέξη megera σημαίνει μιὰ κακιὰ καί/ἢ ἄσχημη γυναῖκα. 


Μέγαιρα 
Στὴν ἑλληνικὴ μυθολογία μὲ τὸ ὄνομα Μέγαιρα (δὲν πρέπει νὰ συγχέεται μὲ τὴ Μεγάρα) εἶναι γνωστὴ ἡ μία ἀπὸ τὶς Ἐρινύες, τὶς θεότητες ποὺ προσωποποιοῦσαν τὶς τύψεις, στὴν παράδοση κατὰ τὴν ὁποία αὐτὲς εἶναι τρεῖς, ὅπως γιὰ παράδειγμα στὸν Εὐριπίδη. 
Ἡ Μέγαιρα ἀναφέρεται δηλαδὴ μαζὶ μὲ τὴν Ἀληκτὼ καὶ τὴν Τισιφόνη. Εἰδικότερα ἡ Μέγαιρα συνδέεται μὲ τὴ ζήλεια-φθόνο (ἀπὸ τὴν ἐτυμολογία τῆς λέξεως) καὶ τιμωροῦσε ἰδιαίτερα τὴ συζυγικὴ ἀπιστία. 

Τὴν Τισιφόνη: ἀνθρωπομορφισμὸς τῆς ἐκδίκησης φόνου. 
Τισιφόνη εἶναι γνωστὰ τὰ παρακάτω δύο διαφορετικὰ πρόσωπα: 
Ὅπως ὑπονοεῖ καὶ τὸ ὄνομά της, πιστευόταν ὅτι δροῦσε ὡς τιμωρὸς τῶν δολοφόνων. 
Σύμφωνα μὲ ἕνα μῦθο, ἡ Τισιφόνη ἐρωτεύθηκε τὸν Κιθαιρώνα, ἀλλὰ προκάλεσε τὸν θάνατό του ἀπὸ δάγκωμα ἑνὸς ἀπὸ τὰ φίδια ποὺ εἶχε ἀντὶ μαλλιῶν στὸ κεφάλι της. 
Στὴν Αἰνειάδα του Βιργιλίου ἡ Τισιφόνη εἶναι ἡ θηριώδης καὶ σκληρὴ φρουρὸς τῶν πυλῶν τῶν Ταρτάρων. 
2. Θυγατέρα του Ἀλκμαίωνα καὶ τῆς Μαντούς. Ὁ Ἀλκμαίων ἄφησε κατὰ λάθος τὴ μικρὴ Τισιφόνη καὶ τὸν ἀδελφό της Ἀμφίλοχο στὸν Κρέοντα. Ἡ σύζυγος τοῦ Κρέοντα Εὐρυδίκη πούλησε τότε τὴν Τισιφόνη ὡς δούλη, ζηλεύοντας τὴν ὀμορφιά της. Δὲν ἀντιλήφθηκε ὅτι ὁ ἀγοραστής της Τισιφόνης ἦταν ἄνθρωπος τοῦ Ἀλκμαίωνα. 
Μόλις ὁ Ἀλκμαίων ἐπέστρεψε, ἔσωσε τὴν κόρη του καὶ πῆρε μαζί του τον γιό του.Ο ἀστεροειδὴς 466 Τισιφόνη (466 Tisiphone), ποὺ ἀνακαλύφθηκε τὸ 1901, πῆρε τὸ ὄνομά του ἀπὸ τὴ μυθικὴ Ἐρινύα. 
Ἐπίσης, ἕνα γένος ἀπὸ πεταλοῦδες καὶ τὰ γένη κροταλία 


kistrodon καὶ Calloselasma (ὡς συνώνυμο παλαιότερο ὄνομά τους). 



Οἱ Ἐρινύες ἦταν φτερωτοὶ δαίμονες ποὺ καταδίωκαν τὴν λεία τους πετῶντας. Εἶχαν παρόμοιες ἀναλογίες καὶ μὲ τὶς ὑπόλοιπες ὑποχθόνιες θεότητες τὶς Κῆρες καὶ τὶς Ἄρπυιες. 
Εἶχαν τὴν δυνατότητα νὰ μεταμορφώνονται γρήγορα καὶ συχνά. 
Τὰ κεφάλια τῶν Ἐρινύων ἦταν τυλιγμένα μὲ φίδια, εἰκόνα ποὺ θυμίζει τὴ Μέδουσα Γοργῷ, καὶ γενικότερα ὅλη ἡ ἐμφάνισή τους ἦταν φρικιαστικὴ καὶ ἀπωθητική. Συνήθως ἀπεικονίζονται μὲ ἀστραφτερὸ βλέμμα μαῦρες στὴν ὄψη, ἀποπνέουσες καταστρεπτικὸ πῦρ ἀλλὰ καὶ μὲ φτερὰ φέρουσες μαῦρες ἐσθῆτες. 
Κατοικία τους εἶχαν τὸν κάτω κόσμο τοῦ Ἅδη ἀπ΄ ὅπου καὶ ἀναλάμβαναν τὴν ἐκτέλεση τῶν ποινῶν ποὺ ἔθεταν οἱ κριτὲς τοῦ Ἅδη καὶ τῆς Δίκης στοὺς ἀνθρώπους, ἀκόμα καὶ πέραν τοῦ τάφου τους γι' αὐτὸ ἐπὶ τῶν φονέων ἀποκαλοῦνταν ὡς θεότητες "Ἐπίκουροι τῆς Δίκης". 
Στὰ χέρια τους ἔφεραν συνήθως ἀναμμένες δᾶδες γιὰ νὰ διαλύουν τὰ σκότη ποὺ εὐνοοῦσαν ἢ κάλυπταν τὰ διαπραχθέντα ἐγκλήματα καθὼς καὶ μαστίγιο φιδοφόρο ὡς ὅπλο κατὰ τῶν δραστῶν. 
Στὴ μέση τους ἔφεραν ζώνη δίνοντας τὴν ὄψη Μαινάδων καὶ γι' αὐτὸ ἐπίσης ὀνομάζονταν καὶ "Βάκχες τοῦ Ἅδη". 
Τὸ μελανὸ δέρμα τους καλύπτονταν ἀπὸ μαῦρα φορέματα. Τὰ πρόσωπα τοὺς ἦταν τρομαχτικὰ καὶ φρικιαστικά. Τὰ μαλλιά τους ἦταν ἀνάκατα μὲ φίδια. 
Ἡ ἀνάσα τους ἦταν φαρμακερή, ὅπως φαρμακερὸς ἦταν κι ὁ ἀφρὸς ποὺ ἔβγαινε ἀπὸ τὸ στόμα τους. 
Ἡ πνοή τους ἔβγαζε φλόγες καὶ τὰ μάτια τους πετοῦσαν σπίθες. Ἔτσι, σκορποῦσαν στὸ πέρασμα τοὺς κάθε λογῆς ἀρρώστιες κι ἐμπόδιζαν ἀκόμη καὶ τὰ φυτὰ ν' ἀναπτυχθοῦν. 
Οἱ Ἐρινύες κυνηγοῦσαν ὅσους εἶχαν διαπράξει ἐγκλήματα κατὰ τῆς φυσικῆς καὶ ἠθικῆς τάξης τῶν πραγμάτων. Ἔργο των Ἐρινυῶν ἦταν ἡ καταδίωξη τῶν ἐνόχων, εἰδικὰ ὅλων ὅσοι δὲν εἶχαν τηρήσει τὶς ὑποχρεώσεις ποὺ ὑπαγορεύει ἡ οἰκογενειακὴ στοργή. 
Δηλαδὴ ἡ μέριμνα καὶ ἡ ἀγάπη τῶν γονιῶν ἀπέναντι στὰ παιδιὰ καθὼς ἐπίσης καὶ τὸ ἀντίστροφο. 
Ἐπίσης, οἱ Ἐρινύες τιμωροῦσαν καὶ καταδίωκαν μὲ λύσσα ὅλους ὅσοι εἶχαν διαπράξει φόνο, ἦταν κυριευμένοι ἀπὸ μῖσος καὶ κακία, ἦταν ἐπίορκοι ἢ δόλιοι. Φτάνουν στὸ σημεῖο νὰ τιμωροῦν αὐτοὺς ποὺ ἁρπάζουν τοὺς νεοσσοὺς ἀπ' τὶς φωλιὲς τῶν πουλιῶν. 
Μποροῦμε νὰ ποῦμε ὅτι οἱ ἀρχαῖοι Ἕλληνες μέσῳ τῶν Ἐρινυῶν συμβόλιζαν τὶς τύψεις καὶ τὶς ἐνοχὲς ποὺ κατακλύζουν τὴν ψυχὴ καὶ τὸ μυαλὸ ἑνὸς ἄδικου, ἑνὸς κακοῦ ἢ ἑνὸς ἐγκληματία καὶ ποὺ τὸν ὁδηγοῦν στὴν καταστροφή του ἀποδεικνύοντας ὅτι, τὸ μάτι τῆς Θείας Δικαιοσύνης τὰ βλέπει ὅλα καὶ μοιράζει στὸν καθένα δικαίως, ἐκείνη τὴν ἀμοιβὴ ποὺ τοῦ ἀξίζει. 
Κανένας ἔνοχος δὲν γλιτώνει ἀπὸ τὴν ἀβυσσαλέα ἐκδίκηση τους, ὅσο κι ἂν αὐτὸς πιστεύει ὅτι εἶναι ἀσφαλής. Σὲ ἀνύποπτο χρόνο, οἱ τρομακτικὲς Ἐρινύες χυμοῦν καταπάνω του, δὲν τὸν ἀφήνουν σὲ ἡσυχία, ρημάζουν τὸ σπίτι του, τὸν διώχνουν ἀπὸ κεῖ καὶ τὸν καταδιώκουν, ὥσπου νὰ πέσει ἀποκαμωμένος, τρελὸς ἀπ' τὰ τραγούδια τους ποὺ πιλατεύουν τ' αὐτιά του. 
Στὴν Ἰλιάδα τοῦ Ὁμήρου, βλέπουμε τὸ θεὸ Ἄρη νὰ τὸν καταδιώκουν οἱ Ἐρινύες ἐπειδὴ βοήθησε τοὺς Τρῶες, ἀντίθετα πρὸς τὴν ἐπιθυμία τῆς μητέρας του Ἥρας. Παρόμοια ἀπειλὴ κρέμεται πάνω ἀπ' τὸν Τηλέμαχο σὲ περίπτωση ποὺ ἔδιωχνε την Πηνελόπη ἀπὸ τὸ πατρικὸ σπίτι. 
Ἡ μητέρα του Μελέαγρου ἐπικαλεῖται τις Ἐρινύες κατὰ τοῦ γιοῦ της, ποὺ εἶχε σκοτώσει τ' ἀδέλφια της. 
Οἱ Ἐρινύες, σὰν ἐκδικήτριες τοῦ φριχτότερου ἀπ' ὅλα τὰ ἐγκλήματα, τῆς πατροκτονίας, χρησίμευαν γιὰ θέμα στοὺς Ἕλληνες τραγικούς, ἰδιαίτερα στοὺς μύθους τοῦ Ὀρέστη καὶ τοῦ Οἰδίποδα. 
Οἱ συμφορὲς τοῦ Οἰδίποδα προέρχονται ἀπὸ τὸ ὅ,τι ἄθελα του, εἶχε καταστεῖ ἔνοχος ἀπέναντι στοὺς γονεῖς του. 
Σὲ ἄλλο μῦθο, ἡ Μέγαιρα, μαστίγωσε τόσο πολὺ τὶς γυναῖκες τῆς ἀρχαίας Νύσας, ὥσπου τρελάθηκαν καὶ σκότωσαν τὰ παιδιά τους. 

Ἐπίσης εἶναι γνωστὲς καὶ ὡς Εὐμενίδες, δίνοντάς ἔτσι τὸ ὄνομά τους στὴν τρίτη τραγωδία τῆς τριλογίας Ὀρέστειας τοῦ Αἰσχύλου. 




Οἱ Ἐρινύες πλήττουν τὸν Ὀρέστη 
Στὴ συγκεκριμένη τραγωδία, κατατρέχουν τὸν Ὀρέστη, γιὸ τοῦ Ἀγαμέμνονα καὶ τῆς Κλυταιμνήστρας, γιὰ τὸ φόνο τῆς μητέρας του. ἐρχόμενος στὴν Ἀθήνα δικάστηκε ἀπὸ τὸν Ἄρειο Πάγο ὡς φονεὺς ἔχοντας συνήγορό του τὸν θεὸ Ἀπόλλωνα, ἐνῷ ἡ θεὰ Ἀθηνᾶ προεδρεύει τῶν δικαστῶν. 
Στὴν ἰσοψηφία ποὺ ἀκολούθησε ἡ Ἀθηνᾶ ἔδωσε τὴν ψῆφο της ὑπὲρ τῆς ἀθώωσης τοῦ ἥρωα. 
Τότε ἀναφέρεται πὼς οἱ Ἐρινύες ὀργίστηκαν καὶ κατὰ τῆς Ἀθηνᾶς καὶ κατὰ τῆς πόλεως καὶ ποὺ γιὰ νὰ τὶς ἐξευμενίσουν οἱ Ἀθηναῖοι ἵδρυσαν "Ἱερὸ Εὐμενίδων" πλησίον τοῦ Ἀρείου Πάγου, τὶς δὲ δίκες περὶ φόνου νὰ τὶς ἐκδικάζει ὁ Βασιλεύς. 
Ἀλλὰ στὴν ἀρχαία Ἀθήνα ὑπῆρχε καὶ ἄλλο ἱερὸ γιὰ τὶς Ἐρινύες ποὺ βρισκόταν στὸ "Ἴππιο Κολωνό", ἐκεῖ ἐρχόμενος ὁ τυφλὸς Οἰδίπους εὗρε τὸν ποθούμενο θάνατο. Ἐπίσης στὸ δῆμο «Φλύα» ὑπῆρχε μεταξὺ τῶν ἄλλων βωμῶν καὶ ἐκεῖνος πρὸς τιμὴ τῶν "Σεμνῶν θεῶν". 
 
Στὴν Μακεδονία ὑπῆρχαν παρόμοιες θεότητες ποὺ τὶς ὀνόμαζαν Ἀραντίδες. 



Ταυτόχρονα ὅμως οἱ ὑποχθόνιες θεότητες μποροῦν καὶ χάνουν τὸ χαρακτῆρα τῶν ἀμείλικτων καὶ στυγερῶν θεοτήτων. 
Ὅταν οἱ ἄνθρωποι τηροῦν μὲ εὐλάβεια τοὺς Συμπαντικοὺς Νόμους τότε εἶναι ποὺ οἱ Ἐρινύες μεταμορφώνονται σὲ Εὐμενίδες, εὐεργετικὲς θεότητες, ποὺ θεωροῦνταν προστάτιδες τῶν ξένων καὶ τῶν ζητιάνων. 
Ἐπίσης οἱ Εὐμενίδες ἀπομάκρυναν ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο ἢ μιὰ χώρα, τὴν καταστροφή, τὶς ἀρρώστιες, τὸν κίνδυνο, τὴν ξηρασία, τοὺς βλαβεροὺς ἀνέμους καὶ ἔφερναν τὴν εὐφορία, τὴν ὑγεία καὶ τὴν εὐημερία. 

Ὀρφικὸς ὕμνος Ἐρινύων 

«Ἀκοῦστε, θεὲς πάντιμες, ἐρίβρομοι, εὐάστειρες, Τισιφόνη καὶ Ἀλληκτὼ καὶ δία Μέγαιρα. Νυκτέριες, ποὺ ἔχετε στὰ βάθη τὴν οἰκία σας σὲ ἀερόεν ἄντρο, παρὰ τῆς Στυγὸς τὸ ἱερὸ ὕδωρ. 
Πετᾶτε ἀεὶ λυσσήρεις ἐξ αἰτίας τῶν ἀνόσιων βουλῶν τῶν βροτῶν, ἀγέρωχες, ἐπευάζουσες στὶς ἀνάγκες, θηρόπεπλοι, τιμωροί, ἐρισθνέες, βαρυαλγείς, χθόνιες φοβερὲς κόρες του Αἴδου, αἰολόμορφες, ἀέριες, ἀφανεῖς, γρήγορες ὅπως τὰ νοήματα. 
Γιατί οὔτε τοῦ ἡλίου οἱ ταχίες φλόγες, οὔτε τῆς σελήνης καὶ τῆς σοφίας καὶ τῆς ἀρετῆς καὶ τῆς ἐργασίμου θρασύτητος, οὔτε ἡ ἀγαθὴ χάρη τοῦ βίου, οὔτε ἡ περικαλὴς ὕβη, χωρὶς τὴν δικῆς σας εὐμένεια δὲν ἐγείρουν εὐφροσύνες στὸν βίο. Ἐσεῖς ἐπιβλέπεται ἀεὶ τὰ ἄπειρα φύλλα ὅλων τῶν θνητῶν, ἔφοροι τοῦ ὄμματος τῆς Δίκης, ἐσεῖς ποὺ εἶστε ἀεὶ δικάσπολες. 
Ἀλλὰ θεὲς Μοῖρες, ὀφιοπλόκαμες, πολύμορφες, δῶστε μας πραόνοη καὶ μαλακόφρονη δόξα τοῦ βίου.» 

Κλῦτε, θεαὶ πάντιμοι, ἐρίβρομοι, εὐάστειραι, Τισιφόνη τε καὶ Ἀλλὴκτὼ καὶ δῖα Μέγαιρα· νύκτέριαι, μὺχίοις ὑπὸ κὲύθεσιν οἰκί᾽ ἔχουσαι ἄντρωι ἐν ἠερόεντι παρὰ Στὺγὸς ἱερὸν ὕδωρ, οὐχ ὁσίαις βουλαῖσι βροτῶν κεκοτημέναι αἰεί, λύσσήρεις, ἀγέρωχοι, ἐπευάζουσαι ἀνάγκαις, θήρόπεπλοι, τιμωροί, ἐρισθενέες, βαρυαλγεῖς, Ἀίδεω χθόνιαι, φοβεραὶ κόραι, αἰολόμορφοι, ἠέριαι, ἀφανεῖς, ὠκυδρόμοι ὥστε νόημα· οὔτε γὰρ ἠελίου ταχιναὶ φλόγες οὔτε σὲλήνης καὶ σὸφίης ἀρετῆς τε καὶ ἐργασίμου θρὰσύτητος † εὔχαρι οὔτε βίου λιπαρᾶς περικαλλέος ἥβης ὑμῶν χὼρὶς ἐγείρει ἐυφροσύνας βὶότοιο· ἀλλ᾽ αἰεὶ θνητῶν πάντων ἐπ᾽ ἀπείρονα φῦλα ὄμμα Δίκης ἐφορᾶτε, δικασπόλοι αἰὲν ἐοῦσαι. ἀλλά, θεαὶ Μοῖραι, ὀφιοπλόκαμοι, πόλύμορφοι, πρὰΰνοον μετάθεσθε βίου μαλακόφρονα δόξαν. 



Κυριακή 12 Ιανουαρίου 2025

Το γὰρ πολύ του ἔρωτος.. γεννᾶ παραφροσύνη καί κατάρες καί κακατάδεσμους. Οἱ κατάρες του ερωτικού πάθους στήν Ἀρχαία Ἑλλάδα

 



             Κατάρες καὶ βουντοῦ στὴν Ἀρχαία Ἑλλάδα; Κι ὅμως ὑπῆρχαν


Ὁ ἀρχαῖος κόσμος ἦταν γεμᾶτος ἀπὸ μαγικὲς δυνάμεις ποὺ δροῦσαν πρὸς ὅλες τὶς κατευθύνσεις. Οἱ κατάρες ἀνῆκαν στὸ χῶρο τῆς μαγείας. Τὰ μέσα ποὺ χρησιμοποιοῦσαν γιὰ νὰ πραγματοποιήσουν τὶς κατάρες τους...




Τὸ γὰρ πολὺ τοῦ ἔρωτος.. γεννᾶ παραφροσύνη καὶ κατάρες καὶ κατάδεσμους καὶ μαγικὰ εἰδώλια καὶ ἀγαλματίδια πισθάγκωνα δεμένα ἀπὸ ἀρχαιοτάτων χρόνων.
Σὲ μαγικὲς κατάρες μὲ διαχρονικὴ ἐπιβίωση, ἀπὸ τὰ κλασικὰ μέχρι τὰ νεότερα χρόνια, ἦταν ἀφιερωμένη ἡ ἔρευνα ποῦ ἀνακοίνωσε χθές, στὸ τιμητικὸ γιὰ τὸν δάσκαλο Γιῶργο Βελένη συμπόσιο, ἡ μαθήτριά του δρ ἀρχαιολογίας Ὄλγα Δημητρίου.









Πλούσιο θέμα, μὲ ἑκατοντάδες εὑρήματα σὲ ὁλόκληρη τὴ λεκάνη τῆς Μεσογείου, δείγματα μόνον αἰτῶν ἀπό τον ἑλλαδικὸ χῶρο ἀποκάλυψε ἡ ἐρευνήτρια, φωτίζοντας τὴ σκοτεινὴ πλευρά του ἔρωτα


Ἐπικεντρώνονται κυρίως στὰ μαγικὰ κείμενα μὲ κατάρες ποῦ γράφονταν σὲ μολύβδινα πινακίδια. «Ὀνομάζονται κατάδεσμοι, γιατί κατέδεαν, δηλαδὴ ἔδεναν σταθερὰ τὰ θύματά τους», ἐξήγησε ἡ κ. Δημητρίου. Περίπου τὸ 1/4 αὐτῶν εἶναι ἐρωτικοῦ περιεχομένου.



Οἱ κατάρες ἀνῆκαν στὸ χῶρο τῆς μαγείας.
Ὁ ἀρχαῖος κόσμος ἦταν γεμᾶτος ἀπὸ μαγικὲς δυνάμεις ποὺ δροῦσαν πρὸς ὅλες τὶς κατευθύνσεις.
Τὰ μέσα ποὺ χρησιμοποιοῦσαν γιὰ νὰ πραγματοποιήσουν τὶς κατάρες τους... ἦταν οἱ καταπασσαλεύσεις, οἱ κατάδεσμοι καὶ οἱ μαγικοὶ πάπυροι....








Οἱ καταπασσαλεύσεις ἦταν ὁμοιώματα τοῦ θύματος, κατασκευασμένα συνήθως ἀπὸ κερὶ ἢ μόλυβδο. Τὰ ἔδεναν καὶ τὰ τρυποῦσαν μὲ πασσα...





Στόχος τῆς κατάρας ἐδῶ ἦταν ὁ κτηνίατρος Πορτσέλο.


Ἡ κατάρα εἶχε στόχο τὸ θῦμα νὰ χάσει τὴν ψυχὴ ἢ τὰ λογικά του. Στὴ συνέχεια ἔθαβαν τὸ ὁμοιώματα σὲ τάφο, γιατί πίστευαν ὅτι θὰ μετέφερε τὸ μήνυμα στὸν Κάτω Κόσμο. Ἐναλλακτικά, τὰ πέταγαν σὲ πηγάδια ἢ πηγὲς ὥστε νὰ διαιωνιστεῖ ἡ κατάρα...
Στὴν ἀρχαιότητα ὑπῆρχε ἡ ἀντίληψη ὅτι ἡ μαντικὴ δύναμη προερχόταν καὶ ἀπὸ τὸν κόσμο τῶν νεκρῶν. Ἄλλωστε, ἕνα ἀπὸ τὰ σημαντικότερα μαντεῖα τῆς ἀρχαιότητας ἦταν τὸ νεκρομαντεῖο στὸν Ἀχέροντα.


Οἱ κατάδεσμοι


Οἱ κατάδεσμοι ἦταν φύλλα μολύβδου χαραγμένα μὲ μαγικὰ λόγια ἀνορθόγραφα γραμμένα.
Οἱ κατάδεσμοι, συνήθως, ἦταν ἔργο μὴ ἐπαγγελματιῶν. Τάση γιὰ ἐπαγγελματισμὸ ἔχουμε ἀπ τὰ ρωμαϊκὰ χρόνια.


Ἡ χρήση τους ἐκτείνεται ἀπὸ τὸ 500 π.Χ μέχρι τὸ 500 μ.Χ. Οἱ θεοὶ ποὺ ἐπικαλοῦνταν οἱ μάγοι ἦταν οἱ ὑποχθόνιοι..
Ἡ Ἐκάτη, ἡ Περσεφόνη, ἡ Δήμητρα, οἱ Ἐρινύες καθὼς καὶ δαίμονες τοῦ Κάτω Κόσμου. Συνήθως στόχο εἶχαν τοὺς ἀνταγωνιστές.
Οἱ πρωιμότεροι κατάδεσμοι στόχευαν κυρίως σὲ δικαστικὰ θέματα, ἀποτυχία ἀντιδίκων ἢ μαρτύρων καὶ ἐπιρροὴ στὸ ἀποτέλεσμα τῆς δίκης.
Χαρακτηριστικὴ περίπτωση εἶναι ἡ ἑξῆς: «Καταδέω τον Σμινδυρίδην καὶ ὅσους τὸν ὑποστηρίζουν πρὸς τὴν Ἑρμῆ τον Ἐριόνιο καὶ πρὸς τὴν Περσεφόνη καὶ πρὸς τὴ Λήθη.
Καταδέω τὸ νοῦ του, τὴ γλῶσσα του, τὴν ψυχή του καὶ ὅσα κάνει ἐναντίον μου σὲ σχέση μὲ τὴ δίκη ποὺ ὁ Σμινδυρίδης ἔχει ξεκινήσει ἐναντίον μου».
Οἱ μεταγενέστεροι ἀφοροῦσαν κυρίως ἐρωτικὰ θέματα, ὅπως οἱ κατάδεσμοι ποὺ βρέθηκαν στὴν Πέλλα καὶ τὴ Νεμέα.
Χαρακτηριστικὸ παράδειγμα: «Ἀποστρέφω τὴν Εὐβούλη ἀπὸ τὸν Αἰνέα, μακριὰ ἀπὸ τὸ πρόσωπό του, ἀπὸ τὰ μάτια του, ἀπὸ τὸ στόμα του, ἀπὸ τὸ στῆθος του, ἀπὸ τὴν ψυχή του, ἀπὸ ὅλο του τὸ σῶμα ἀποστρέφω την Εὐβούλη ἀπὸ τὸν Αἰνέα». Ἀφοροῦσαν ὅμως καὶ ἀθλητικὰ γεγονότα ὅπως τὴ νίκη σὲ μιὰ ἀρματοδρομία.
Σὲ αὐτὴ τὴν περίπτωση οἱ κατάδεσμοι τοποθετοῦνταν στὴν ἐκκίνηση ἢ στὸ σημεῖο τερματισμοῦ μὲ σκοπὸ νὰ προκαλέσουν ἀτύχημα..







Ὁ κατάδεσμος τῆς Πέλλας εἶναι μιὰ ἐρωτικὴ μαγικὴ ἐπωδὸς ἀπὸ μιὰ γυναῖκα γιὰ νὰ ἐμποδίσει τον ἀγαπημένο της νὰ παντρευτεῖ κάποια ἄλλη....


Ἦτὰν πρακτικὴ γιὰ τὴν ἀναζωπύρωση πάθους ἡ τὴ διακοπὴ τῆς σχέσης. Τοποθετοῦνταν κυρίως σὲ τάφους, πηγάδια, ἱερὰ χθόνιων θεοτήτων καὶ ἀπευθύνονταν στοὺς δαίμονες τοῦ Κάτω Κόσμου.


Στὴν κατηγορία τῆς «ἀνατομικῆς κατάρας» ἀνήκει ὁ ἐρωτικὸς κατάδεσμος τῆς Νεμέας. Ἀντίστοιχος τῆς Ἀττικῆς ἀπὸ τὴν Κλασικὴ περίοδο καταριέται τὸ θῦμα του μέ «...καθημερινῷ πυρετῷ (...) καί (...) στόμα, ὤμους, βραχίονας, στῆθος, στόμαχον, νῶτον, ὑπογάστριον, μηρούς, αἰδεῖον».


Μέλη τοῦ σώματος εἶναι κυρίως ὁ στόχος, «αὐτὰ ποῦ ἐγγυῶνται την ἐπαφὴ μὲ τὸ ἀντικείμενο τοῦ πόθου», ἐξήγησε ἡ κ. Δημητρίου. «Μάτια, αὐτιὰ στόμα ἐγκέφαλος ποῦ βοηθοῦν στὴν αἰσθησιακὴ καὶ πνευματικὴ ἐποχῆ, στόμα, σπλάγχνα καὶ γεννητικὰ ὄργανα ποῦ ἀποτελοῦν προϋπόθεση γιά την ἄμεση ἐρωτικὴ ἐπαφή». Ὁμοιότητες φέρουν καὶ ἀνατομικὲς κατάρες τοῦ 1ου-2ου μ.Χ. αἰῶνα ποῦ βρέθηκαν στὰ Μέγαρα.


. "Ω Ἐκάτη, ξερίζωσε τὴν καρδιὰ τοῦ κλέφτη, ἀρρώστιες νὰ πέσουν πάνω του καὶ τὸ δρεπάνι νὰ τὸν κόψει"...


Ποτισμένη μὲ μπόλικο μῖσος εἶναι μία μεταγενέστερη προτροπὴ γιὰ ἐμπύρετη ἀσθένεια ποῦ ἐπιζητεῖται σὲ ἕναν κατάδεσμο ἀπό την Κῶ τοῦ 4ου μ.Χ. αἰῶνα: «...φλογισθῆ πυρετοῖς ἀγρίοις ἐν κρεβάττω ταλαιπωρίας διὰ πάσης ὥρας καὶ ἡμέρας καὶ νυχτός, τηκόμενος, διαρρέων, ἐκμυαλιζόμενος, ἑως θανατωθῆ», γράφει. Εἶναι ἴσως ἕνα ἀπὸ τὰ μοναδικὰ παραδείγματα ποῦ ζητεῖ τὸν θάνατο.


Στὰ μέρη τοῦ σώματος στοχεύουν καὶ τὰ τρυπημένα εἰδώλια Ὑπάρχει ταύτιση τοῦ θύματος καί του εἰδωλίου; Ἡ συζήτηση εἶναι μεγάλη, ἀπαντᾶ ἡ κ. Δημητρίου.
Προφανῶς ἀναπαριστοῦν κατὰ κάποιον τρόπο τὸ θῦμα, ὅμως δὲν ἀποτελοῦν εἰκονιστικὰ ἀγαλματίδια.
Εἰδώλιο ποῦ βρέθηκε μαζὶ μὲ κατάδεσμο ἀναφερόμενο σὲ γυναικεῖο πρόσωπο στὴν Κάρυστο εἶναι ἀπροσδιορίστου φύλου.


Χειρόγραφα μαρτυροῦν τὴν πρακτικὴ τῆς κατάρας καὶ στοὺς ἑπομένους αἰῶνες ὡς τὶς μέρες μας. «Δήνω τὲς νευρὲς τῶν γονάτων καὶ τὴν βασιλικὴν φλέγαν την κινοῦσαν εἰς ἁμαρτίαν καὶ νὰ μὴν ἠμπορῆ νὰ κινήση...», ἀναφέρει χειρόγραφο τῶν χρόνων μετὰ τὴν Ἁλώση «Διαχρονικά, εἶναι χαρακτηριστικὲς ἡ λεκτικὴ ὠμότητα καὶ ἡ βιαιότητα τῶν συναισθημάτων», ἀνέφερε ἡ κ. Δημητρίου.


«Ὡστόσο ἑρμηνεύονται Δὲν ὑπάρχει ὀργὴ πιὸ φοβερὴ καὶ ἀθεράπευτη ἀπὸ αὐτὴ ποῦ γεννιέται ἀνάμεσα σὲ ἀνθρώπους ποῦ ἔχουν ἐρωτευθεῖ, ἔλεγε ὁ Εὐριπίδης Εἶναι ἡ ἀπολυτότητα τοῦ ἐρωτικοῦ συναισθήματος καὶ τῆς ἀτελοῦς ἀνθρώπινης φύσης ποῦ ἐλπίζει καὶ ἀπαιτεῖ "ὁ νοῦς καὶ ὁ λογισμός της (ἡ του) νὰ εἶναι μόνον διά τα μένα" (Ἰἀτροσόφιον 1799)».


Κατάδεσμοι κατὰ τοῦ κακοῦ


Κάποιοι κατάδεσμοι στρέφονται ρητὰ κατὰ τοῦ κακοῦ καὶ ὅσων τὸ διαπράττουν.
Ὁ συγκεκριμένος βρέθηκε στὴν Ἀρχαία Ἀγορὰ καὶ χρονολογεῖται στὸν 1ο μὲ 2ο αἰῶνα μ.Χ. «Καταγράφω .καὶ καταθέτω στὸν Πλούτωνα, στὶς Μοῖρες, στὴν Περσεφόνη, στὶς Ἐρινύες καὶ σὲ κάθε κακὸ ὀν... Καταθέτω ἐναντίον ἐκείνων ποὺ ἔκλεψαν ἀπὸ τὴν οἰκία μου ἀπὸ τὴν ὁδὸ ποὺ ὀνομάζεται Ἀχελώου, καὶ οἱ ὁποῖοι ἔκλεψαν ἁλυσίδα, στρώματα τρία, ἀραβικὸ κόμι, σύνεργα, λιναρόλαδο, μαστίχη, πιπέρι καὶ πικραμύγδαλο.
Καταθέτω ἐναντίονόσών εἶδαν τὴν κλοπὴ καὶ ἀρνοῦνται νὰ τὸ ποῦν.
Καταθέτω ἐναντίον ὅλων ἐκείνων ποὺ δέχτηκαν τὰ κλοπιμαῖα ποὺ ἀναφέρονται στὴν καταγραφή. Ἐσύ, δέ, δέσποινα Ἐκάτη οὐρανία...ξερίζωσε τὴν καρδιὰ ἐκείνου ἢ ἐκείνων ποὺ ἔκλεψαν τὰ πράγματα ποὺ ἀναφέρονται στὴν καταγραφὴ καί ...κάμε παιδιὰ νὰ μὴν ἀναστήσουν, ἀλλὰ χαμὸς καὶ ἀρρώστια νὰ πέσει ἐπάνω του ἢ ἐπάνω τους. Ὡς ἐπόπτης, σὺ (Ἐκάτη), τὸ τὸ χάλκινο δρεπάνι στρέψε ἐνάντιά τους, νὰ τοὺς πετσοκόψει»....




Κατάδεσμοι γιὰ νὰ προκαλέσουν κακό...


Ὁ ἀρχαιότερος κατάδεσμος βρέθηκε στὴ Σικελία τέλη τοῦ 6ου αἰῶνα, ἀλλὰ πολλοὶ βρέθηκαν στὴν Ἀττικὴ καὶ κυρίως στὴν Ἀρχαία Ἀγορά....


Οἱ μολύβδινοι κατάδεσμοι (ὁ μόλυβδος σχετίζεται μὲ τὸν Κρόνο) εἶναι δείγματα μαύρης μαγείας καὶ εἶναι γιὰ κακό. Ἀντίθετα, τὰ φυλαχτὰ εἶχαν ὡς σκοπὸ τὴ βοήθεια ἢ τὴν προστασία....
Ἔχουμε λίγα δείγματα μόνο ἀπ΄ τὴ Φθιώτιδα καὶ τὴν Ἀμοργό....





Ὁ κόσμος τῶν μορφωμένων καταδίκαζε τὴ μαγεία Ὅσο κι ἂν ὁ ἁπλὸς λαὸς στὴν Ἀρχαία Ἀθήνα ἐφάρμοζε τὴ μαγεία στὴν καθημερινή του ζωή, οἱ μορφωμένοι τῆς ἐποχῆς τὴν καταδίκαζαν ἀνοιχτά....



Πήλινο ὁμοίωμα γυναίκας ποὺ χρησιμοποιήθηκε σὲ ἐρωτικὴ μαγεία, μὲ καρφιὰ σὲ διάφορα ὄργανά του σώματός της. (Μουσεῖο Λούβρου)...




Ὁ Ἱπποκράτης δὲν διαχώριζε τοὺς μάγους ἀπὸ τοὺς ἀγύρτες τῆς ἐποχῆς ποὺ ξεγελοῦσαν τὸν κόσμο. Ὁ Πλάτωνας θεωροῦσε τοὺς μάγους "μίασμα" καὶ ὅριζε καὶ ποινὴ φυλάκισης....


Στὶς περιπτώσεις μαύρης μαγείας ποὺ μποροῦσαν νὰ προκαλέσουν ἀκόμα καὶ θάνατο, θεωροῦσε ὅτι ἔπρεπε νὰ ἐπιβληθεῖ ἡ θανατικὴ ποινὴ ἀφοῦ ἦταν πλέον ἔγκλημα κατὰ ζωῆς....


Γενικότερα οἱ "μυημένοι" μάγοι ἀνῆκαν κυρίως στὰ λαϊκὰ στρώματα καὶ οἱ πρακτικές τους, ὅσο καὶ ἂν μερικοὶ τὶς πίστευαν, εἶχαν πολλὰ στοιχεῖα ἐξαπάτησης μὲ στόχο τὸ κέρδος....


Σάββατο 11 Ιανουαρίου 2025

Το γὰρ πολύ του ἔρωτος.. γεννᾶ παραφροσύνη καί κατάρες καί κακατάδεσμους. Οἱ κατάρες του ερωτικού πάθους στήν Ἀρχαία Ἑλλάδα

 



             Κατάρες καὶ βουντοῦ στὴν Ἀρχαία Ἑλλάδα; Κι ὅμως ὑπῆρχαν


Ὁ ἀρχαῖος κόσμος ἦταν γεμᾶτος ἀπὸ μαγικὲς δυνάμεις ποὺ δροῦσαν πρὸς ὅλες τὶς κατευθύνσεις. Οἱ κατάρες ἀνῆκαν στὸ χῶρο τῆς μαγείας. Τὰ μέσα ποὺ χρησιμοποιοῦσαν γιὰ νὰ πραγματοποιήσουν τὶς κατάρες τους...

Πέμπτη 2 Ιανουαρίου 2025

«Οἱ Βισάλτες καὶ ἡ περιοχή τῆς Βισαλτίας στὴν ἀρχαιότητα»

ΒΙΣΑΛΤΕΣ

Οἱ Βισάλτες ἦταν ἀρχαῖος λαός της ἀνατολίτικής Μακεδονίας, ποὺ ἔζησε στὰ δυτικά του ποταμοῦ Στρυμόνα, Θρακικής καταγωγῆς. Ὁ Ἡρόδοτος ἀναφέρει γιὰ την περιοχή «Εἴη δέ Παιονίη ἐπὶ τῷ Στρυμόνι ποταμῷ πεπολισσμένη» (Ἡροδ Υ,13).

«Οἱ Βισάλτες καὶ ἡ περιοχή τῆς Βισαλτίας στὴν ἀρχαιότητα»

 ΒΙΣΑΛΤΕΣ






Οἱ Βισάλτες ἦταν ἀρχαῖος λαός της ἀνατολίτικής Μακεδονίας, ποὺ ἔζησε στὰ δυτικά του ποταμοῦ Στρυμόνα, Θρακικής καταγωγῆς. Ὁ Ἡρόδοτος ἀναφέρει γιὰ την περιοχή «Εἴη δέ Παιονίη ἐπὶ τῷ Στρυμόνι ποταμῷ πεπολισσμένη» (Ἡροδ Υ,13).

Ὁ Βισάλτης ἦταν γιὸς του Ἥλιου καὶ της Γῆς, ἀπὸ τον ὁποῖο πῆρε καὶ το ὄνομα της ἡ χώρα. Πατέρας της Θεοφανώς, ἡ ὁποία με μορφή προβάτου, συνέλαβε ἀπὸ τον Ποσειδῶνα, ποὺ καὶ αὐτὸς εἶχε πάρει μορφή κριαριοῦ, τον κριό ποὺ ἔδωσε το χρυσόμαλλο δέρας τῶν Ἀργοναυτῶν. Γι’ αὐτό ἡ Θεοφανώ λέγεται καὶ Βισαλτίς.

Ὁ λαός αὐτὸς, ἐκτὸς ἀπὸ τον Ἡρόδοτο, ἀναφέρεται καὶ ἀπὸ τον Θουκυδίδη, τον Διόδωρο, τον Πλίνιο καὶ τον Πλούταρχο.



                                             Amazon

Ἡ ἀρχαία Βισαλτία ἀνῆκε στὸ χῶρο της ἀρχαίας Μακεδονίας, μεταξύ του ὄρους Βερτίσκος ποὺ ἦταν το δυτικό της σύνορο, καὶ του Στρυμόνα καὶ της Κερκινίτιδος λίμνης, ποὺ ἦταν το ἀνατολικό. Βρίσκεται, δηλαδή, στὸ γεωγραφικό χῶρο ποὺ περιλαμβάνεται σήμερα ἡ περιοχή της Νιγρίτας καὶ του Σοχοῦ.

Το 490 π.Χ., κατά την ἐκστρατεία τῶν Περσῶν ἐναντίον της Ἑλλάδος, ὁ βασιλιάς της Βισαλτίας μὴ θέλοντας ν’ ἀκολουθήσει τους βαρβάρους, ἔφυγε στὴ Ροδόπη, στοὺς δὲ γιοὺς του ἀπαγόρευσε νὰ ἐκστρατεύουν κατά της Ἑλλάδος στὸ πλευρό των Ἀσιατῶν ἐπιδρομέων. Αὐτοί ὅμως δὲν ἄκουσαν την συμβουλή του πατέρα τους, καὶ ἀκολούθησαν τους βαρβάρους.

‘Ὅταν μετά τὴ φυγή τῶν Περσῶν ὁ βασιλιάς ἐπανῆλθε καὶ βρῆκε τους γιοὺς του σώους καὶ ἀβλαβεῖς, αὐτοτυφλώθηκε.

Ἀπὸ το 479 π.Χ. ἡ Βισαλτία κατακτήθηκε ἀπὸ τον Ἀλέξανδρο τον Α’. Ἀργότερα ὁ Περικλῆς ἔστειλε 1000 Ἀθηναίους ἀποίκους, οἱ ὁποῖοι συνέβαλαν πολύ στὸν ἐκπολιτισμό των Βισαλτῶν. Στὴ μάχη της Πύδνας το 168 π.Χ., στὴν ὁποία κρίθηκε ἡ τύχη της Μακεδονίας, οἱ Βισάλτες πολέμησαν στὸ πλευρό του Περσέα.

Τόσο πολύ διακρίθηκαν γιὰ την ἀνδρεία τους, ὥστε ὁ Περσέας μετά την ἡττᾶ του, τότε μόνο ἀπελπίστηκε τελείως, ὅταν τον ἐγκατέλειψαν καὶ οἱ “ἀνδρεῖοι Βισάλτες”.

Ἡ ἐπαρχία αὐτή, ἄν καὶ εἶχε μικρή ἐκτάσει κατά την ἀρχαιότητα, ἐν τούτοις περιεῖχε πολλές πόλεις, οἱ ὁποῖες συχνά μνημονεύονται ἀπὸ τους ἀρχαίους συγγραφεῖς: ἡ Ἄργιλος, το Κερδύλιο, ἡ Βισαλτία, πρωτεύουσα της χώρας, οἱ Καλλίτεραι, ἡ ὀρεσκία, ἡ Εὐπορία, ἡ Βέργα καὶ ἡ ‘Ὄσσα.

Η πιὸ ἐπίσημη ἀπὸ τις παραπάνω πόλεις ἦταν ἡ Ἄργιλος, ποὺ σύμφωνα με τὴ μαρτυρία τῶν ἀρχαίων κτίσθηκε ἀπὸ τους Θρᾶκες, τους πρώτους κατοίκους της χώρας, σε χρόνο ἄγνωστο, ἀποικίστηκε ὅμως ἀπὸ τους Ἀνδρίους συγχρόνως με τα Στάγειρα της Χαλκιδικής, γύρω στὰ μέσα της 7ης ἑκατονταετηρίδας.

Μετά τὴ φυγή τῶν Θρακῶν καὶ τον ἀποικισμό τῶν Ἀνδρίων, ἡ Ἄργιλος ποὺ εἶχε παραμείνει ἐλεύθερη καὶ αὐτόνομη ἀπὸ το 655π.Χ. μέχρι την ἐκστρατεία του Ξέρξη (480 π.Χ.), ὑπέκυψε καὶ αὐτή στὸ κράτος του. Μετά ἀπὸ την ἡττᾶ καὶ τὴ φυγή του συμπεριλήφθηκε στὶς συμμαχικές πόλεις της Ἀθήνας.

Ἀργότερα ὅμως, ἀποστάτησε ἀπὸ τους Ἀθηναίους καὶ διευκόλυνε το στρατηγό των Λακεδαιμονίων νὰ καταλάβει την Ἀμφίπολη. Ἀργίλιος ἦταν ὁ ἄντρας ποὺ πρόδωσε τον Παυσανία στοὺς Σπαρτιᾶτες, ὁ ὁποῖος ὅταν στάλθηκε σὰν γραμματοκομιστής στὸν Ἀρτάβαζο ἀποσφράγισε τις ἐπιστολές καὶ κατήγγειλε την προδοσία στοὺς Ἐφόρους.

Οἱ Βισάλτες ἦταν Θρᾶκες στὴν καταγωγή.

Εἶχαν ἀνεπτυγμένη την θρησκευτικότητα, δημιούργησαν θρησκευτικές ἰδέες καὶ ἦταν ἐργατικοί, πρᾶγμα ποὺ μαρτυρεῖται ἀπὸ τον πλοῦτο ποὺ ἀπέκτησαν.

Εἶχαν, ἐπίσης, ἀνεπτυγμένη την ἀγάπη τους πρὸς τὴ πατρίδα. Παρόλα αὐτὰ, ἦταν εἰρηνικός λαός.

Ὅμως, ὅπως ὅλοι οἱ Θρᾶκες, δὲν εἶχαν συναίσθηση της κοινωνικότητας καὶ της κρατικῆς ἑνότητας, ἔτσι ὥστε το κράτος τους νὰ ἔχει τὴ δύναμη νὰ ἐπιβιώσει καὶ νὰ ἀντισταθεῖ στοὺς ποικίλους ἐχθρούς της περιοχῆς καὶ κυρίως τους Μακεδόνες.

Το πολίτευμα της περιοχῆς ἦταν ἡ Βασιλεία καὶ ὁ βασιλιάς ἦταν ὁ ἀπόλυτος δεσπότης.

Οἱ βασιλεῖς ἦταν φορεῖς της ὑπέρτατης ἐξουσίας καὶ συμπεριφέρονταν πρὸς τους ὑπηκόους τους χωρίς νὰ δίνουν σε κανένα συλλογικό ὄργανο λόγο των πράξεων τους καὶ μάλιστα, οἱ πράξεις τους εἶχαν τὴ σφραγῖδα της ἀγριότητας.

Ἀργότερα ὅταν ὑποτάχθηκαν στοὺς Μακεδόνες (479 π.Χ.) διατήρησαν την αὐτονομία τους ἀπὸ τον ἴδιο το βασιλιά. Μόνο το 342π.Χ. καταργεῖται ἡ αὐτονομία τῶν λαῶν της Θράκης.

Δύο εἶναι οἱ κεντρικοί πόλοι γύρω ἀπὸ τους ὁποίους στρέφεται ἡ ζωή των Βισαλτῶν καὶ ἡ προσπάθειά

τους πρὸς την πρόοδο καὶ την πολιτιστική ἀνάπτυξη.

Ὁ Στρυμόνας ποὺ λατρευόταν ὡς θεός, θεωροῦνταν θεϊκό δῶρο καὶ το λίκνο των Μαινάδων το Παγγαίω, ἀποτελεῖ το κέντρο της αἰνιγματικῆς λατρείας του Διονύσου. Χαρακτηριστικά γνωρίσματα ποὺ συνέθεταν το χρῶμα της κοινωνικῆς ζωῆς τῶν Βισαλτών, ἦταν ὅτι παρεῖχαν ἐλευθερία στὶς γυναῖκες πρὶν ἀπὸ το γάμο, ἐνῶ ἀπαιτοῦσαν πίστη ἀπὸ αὐτὲς ὅταν τις παντρεύονταν.

Ἐκτὸς ἀπὸ αὐτό, εἶχαν τὴ συνήθεια νὰ πουλοῦν ὡς δούλους τα παιδιά τους καὶ νὰ ἐξαγοράζουν τις γυναῖκες τους με πολλά χρήματα ἀπὸ τους γονεῖς τους.

Χρησιμοποιοῦσαν πολύ τον οἶνο ποὺ ἦταν το ἱερὸ ποτό του θεοῦ Διονύσου. Καλλιεργοῦσαν τα ἀμπέλια καὶ τα δημητριακά ἐνῶ ἀσχολοῦνταν με την κτηνοτροφία, την ὑλοτομία καθώς καὶ την ἐξόρυξη χρυσοῦ καὶ ἀργύρου ἀπὸ τα ὀρυχεῖα, ποὺ τους ἔκανε πολύ πλούσιους. Πολύ διαδεδομένη ἦταν καὶ η καλλιέργεια της ἐλιᾶς.





                                            amazon



Σάββατο 28 Δεκεμβρίου 2024

Γιόρταζαν οἱ ἀρχαῖοι Ἕλληνες την Πρωτοχρονιά;Ἕνα ἐρώτημα ποῦ ἡ ἀπάντηση του ἔχει σίγουρα ἐνδιαφέρον


Πρέπει κατ’ ἀρχὰς νὰ εἰπωθεῖ ὅτι οἱ ἀρχαῖοι Ἕλληνες δὲν φαίνεται νὰ γιόρταζαν την Πρωτοχρονιά.
Γι’ αὐτούς μεγαλύτερη σημασία εἶχε ἡ ἀρχὴ κάθε μῆνα ποῦ ὀνομαζόταν νουμηνία.

Στήν Ἀθήνα, ὡστόσο, μία ἐπιγραφική μαρτυρία μας πληροφορεῖ γιὰ μία θρησκευτική τελετή ποῦ γινόταν στὴν ἀρχὴ του νέου ἔτους ἢ, σωστότερα, την τελευταία ἡμέρα του ἀπερχομένου, ἀφοροῦσε ὅμως περιορισμένο ἀριθμὸ ἀτόμων.

Ἐπρόκειτο γιὰ μία θυσία τῶν ἀπερχόμενων ἀξιωματούχων στὸν Δία Σωτῆρα καὶ την Ἀθηνᾶ Σωτῆρα καὶ ἀπέβλεπε στὴν ἐξασφάλιση της εὔνοιας τῶν θεῶν αὐτῶν γιὰ τὴ νέα χρονιά.

Μόλις στὰ ρωμαϊκά χρόνια καὶ κάτω ἀπὸ την ἐπίδραση της ἴδιας της Ρώμης ἄρχισέ ὁ ἑορτασμός της Πρωτοχρονιάς, ὁ ὁποῖος ἐπεκτάθηκε σε ὅλη την ἐπικράτεια της ρωμαϊκῆς αὐτοκρατορίας, ἑπομένως καὶ στὸν ἑλληνικό χῶρο.

Ἦταν ὁ Ἰούλιος Καίσαρας ποῦ το 46 π.Χ. καθιέρωσε την 1η Ἰανουαρίου ὡς ἀρχὴ του ἔτους, κάτι ποῦ ἔκτοτε γνώρισε εὐρεῖα διάδοση στὴ Δύση με λιγοστές καὶ περιορισμένες τοπικά καὶ χρονικά ἐξαιρέσεις, ὅπως π.χ. στὴν ἐποχῆ του Καρόλου του Μεγάλου (ὁ τελευταῖος ἐπειδή συνέβη νὰ ἀνεβεῖ στὸν θρόνο τα Χριστούγεννα του 800 μ.Χ. ὅρισε γιὰ την ἐπικράτειά του ὥς ἀρχὴ του χρόνου τις 25 Δεκεμβρίου.)

Στὸν Ἰούλιο Καίσαρα καὶ στὶς γνώσεις του περίφημου ἀστρονόμου ἀπὸ την Ἀλεξάνδρεια Σωσιγένη, τὴ συνδρομή του ὁποίου εἶχε ζητήσει, ὀφείλουμε καὶ την προσαρμογή του ἔτους στὴ διάρκεια της περιστροφῆς της Γῆς γύρω ἀπὸ τον Ἥλιο. Η σειρά των μηνῶν ποῦ ἰσχύουν σήμερα, ἡ διάρκεια καὶ οἱ ὀνομασίες τους ὀφείλονται ἐν πολλοῖς στὴ διορατικότητα του ρωμαίου στρατηλάτη καὶ πολιτικοῦ.

Στήν ἀρχαία Ἑλλάδα το ἔτος το ἀποτελοῦσαν δώδεκα σεληνιακοί μῆνες, οἱ ὁποῖοι εἶχαν συνήθως 29 καὶ 30 ἡμέρες ἐναλλάξ (πρόκειται για τους «κοίλους» καὶ «πλήρεις» μῆνες, ἀντίστοιχα, τῶν Ἀρχαίων). Τα ὅρια κάθε μῆνα τα σηματοδοτοῦσε ἡ ἐμφάνιση δύο νέων φεγγαριῶν, ἑπομένως ἡ διάρκειά του ἦταν περίπου 29 ½ ἡμέρες.


Ὡστόσο ἡ καθιέρωση ἑνὸς ἔτους 354 ἡμερῶν δημιουργοῦσε πρόβλημα καὶ, ἄν δέν λαμβάνονταν μέτρα, συνεχῶς θὰ διογκωνόταν, ἀφοῦ ἕνα ἡλιακό ἔτος ἔχει 365 ἥμερες.

Γιὰ νὰ ἐκμηδενίσουν τὴ διαφορά αὐτὴ πρόσθεταν κατά διαστήματα, συνήθως ἀνὰ διετία, ἕναν ἐμβόλιμο μῆνα διάρκειας περίπου 22-23 ἡμερῶν. Πιθανότατα οἱ Ἕλληνες χρησιμοποίησαν ἡμερολογιακό ἔτος 12 μηνῶν περίπου τον 8ο αἱ. π.Χ., ἀφοῦ μνεία της ὕπαρξής του ἐντοπίζεται στὸν Ἡσίοδο, ἄν καὶ ὁρισμένοι ἀμφισβητοῦν την ἀξία της μαρτυρίας αὐτῆς.

Πρέπει ἐπίσης νὰ ἀναφέρουμε ὅτι ἡ σχέση ἀνάμεσα στὸ ἡμερολογιακό ἔτος καὶ στὶς γιορτές ἦταν γιὰ τους Ἕλληνες στενή, ὅπως ἀποδεικνύεται ἀπὸ το ὅτι τα ὀνόματα τῶν περισσοτέρων μηνῶν τους προέρχονταν ἀπὸ ὀνομασίες γιορτῶν ποῦ τελοῦνταν κατά τους μῆνες αὐτούς.

Οἱ γιορτές αὐτὲς σπάνια σχετίζονται με ἐπεισόδια ἀπὸ τὴ ζωή τῶν ἴδιων τῶν θεῶν (παράδειγμα ὁ μήνας Γαμηλιώνας (Ἰανουάριος), κατά τον ὁποῖο γιορταζόταν ὁ ἱερὸς γάμος του Δία καὶ της Ἤρας, οἱ ἀνθρώπινοι γάμοι θεωροῦνταν ἐπανάληψη του γάμου αὐτοῦ) καὶ συνήθως ἔχουν νὰ κάνουν με τις ἀγροτικές ἀσχολίες ποῦ ἐλάμβαναν χώρα κατά το ἀντίστοιχο χρονικό διάστημα καὶ με τις ὁποῖες ὁ ἄνθρωπος ἐξασφάλιζε τὴ σοδειά του συνεπῶς καὶ την ὕπαρξη καὶ διαιώνισή του.

Το ὅτι σε ἀρκετὰ μέρη του ἀρχαίου ἑλληνικοῦ κόσμου τα ὀνόματα τῶν μηνῶν δὲν σχετίζονται με τις γιορτές των σημαντικότερων θεῶν τους ἀλλὰ συνήθως με αὐτὲς του Ἀπόλλωνα σημαίνει ὅτι στὴν καθιέρωσή τους πρέπει νὰ ἔχει συμβάλει ἀποφασιστικά ἕνα ἱερὸ του θεοῦ αὐτοῦ με πανελλήνια ἀποδοχὴ, ὅπως ἀποδεδειγμένα ἦταν αὐτὸ στοὺς Δελφούς.

Στὸν πίνακα ποῦ ἀκολουθεῖ ἀναλύεται το ἀρχαιοελληνικό ἡμερολόγιο, το ὁποῖο διαφοροποιοῦνταν σε κάθε πόλη:

Οι μήνες και οι αντιστοιχίες τους με τους σημερινούς αναφέρονται παρακάτω:
Εκατομβαίων (30 ημέρες) 16 Ιουλίου – 15 Αυγούστου

Μεταγειτνιών (29 ημέρες) 16 Αυγούστου – 15 Σεπτεμβρίου

Βοηοδρομιών (30 ημέρες) 16 Σεπτεμβρίου – 15 Οκτωβρίου

Πυανεψιών (29 ημέρες) 16 Οκτωβρίου – 15 Νοεμβρίου

Μαιμακτηριών (30 ημέρες) 16 Νοεμβρίου – 15 Δεκεμβρίου

Ποσειδεών (29 ημέρες) 16 Δεκεμβρίου – 15 Ιανουαρίου
                                                                                                                 Γαμηλιών (30 ημέρες) 16 Ιανουαρίου – 15 Φεβρουαρίου

Ανθεστηριών (29 ημέρες) 16 Φεβρουαρίου – 15 Μαρτίου

Ελαφηβολιών (30 ημέρες) 16 Μαρτίου – 15 Απριλίου

Μουνιχιών (29 ημέρες) 16 Απριλίου – 15 Μαϊου

Θαργηλιών (30 ημέρες) 16 Μαϊου – 15 Ιουνίου

Σκιροφοριών (29 ημέρες) 16 Ιουνίου – 15 Ιουλίου